B.1.089- Bướm ăn nilon

B.1.089- Bướm ăn nilon

Đôi khi giải pháp cho vấn đề nan giải có thể nằm ngay trước mắt chúng ta bấy lâu nay. Các nhà khoa học đã tình cờ phát hiện loài sâu bướm đêm (Galleria mellonella) có thể ăn polyethylene – loại nhựa thường dùng để làm túi nilon.
 

Loài sâu bướm đêm (Galleria mellonella)
Đây là một phát hiện đáng chú ý, có thể đưa đến giải pháp khả thi giúp phân hủy sinh học lượng lớn chất thải nhựa đang ngày càng chất đống trong các bãi rác và làm ô nhiễm đại dương.
Loài sâu Galleria mellonella thường được gọi là sâu sáp, vì chúng trải qua giai đoạn ấu trùng sống kí sinh trong tổ ong, ăn sáp ong. Do đó người nuôi ong thường coi chúng là một loài gây hại phổ biến, đặc biệt ở châu Âu. Chẳng ai ngờ rằng, đối với chúng thì sáp ong hay túi nilon thì cũng như nhau, cho đến khi nhà khoa học (kiêm người nuôi ong nghiệp dư) Federica Bertocchini tình cờ phát hiện ra:
Một ngày nọ, bà Bertocchini bắt được một đám sâu sáp trong các tổ ong, bà đặt chúng vào một túi nilon, dự định một lát sẽ mang vứt đi. Không lâu sau, bà quay lại thì thấy chiếc túi đã rách tả tơi với nhiều lỗ hổng trên đó. Khi nhìn kĩ, lũ sâu không chỉ đục lỗ để thoát ra, chúng còn thật sự ăn cái túi đó.
Ngạc nhiên trước hiện tượng này, bà đã tập hợp một nhóm nghiên cứu và phát hiện rằng ngay cả khi con sâu bị đè bẹp và dây ra trên chất liệu nilon, thì chiếc túi cũng phân hủy nhanh chóng. Điều này cho thấy con sâu hoặc các vi khuẩn trong ruột nó có thể tiết ra một loại zenyme giúp phân hủy nhựa.
“Nếu chỉ có một enzyme tác động đến quá trình này, chúng ta có thể sản xuất hàng loạt bằng công nghệ sinh học,” ông Paolo Bombelli, tác giả chính của nghiên cứu đăng trên tạp chí Current Biology cho biết. “Khám phá này có thể là một công cụ quan trọng giúp xử lý chất thải nhựa polyethylene đang tồn đọng trong các bãi chôn và đại dương.”
Tuy nhiên, nói như vậy không phải là chúng ta có thể xem nhẹ vấn đề ô nhiễm. Mỗi năm thế giới tiêu thụ khoảng 1.000 tỷ túi nilon, và do chúng không dễ dàng phân hủy, tất cả số rác này sẽ phải lưu lại ở đâu đó. Polyethylene chiếm 40% toàn bộ các sản phẩm nhựa ở châu Âu.
Quả là một sự tình cờ tốt lành của thiên nhiên khi chúng ta phát hiện ra khả năng phân hủy nhựa của sâu sáp. Mặc dù vẫn cần thêm nghiên cứu để xác định chính xác các phản ứng hóa học diễn ra thế nào, các nhà nghiên cứu phỏng đoán rằng quá trình tiêu hóa sáp ong và Polyethylene đều bẻ gãy những liên kết hóa học giống nhau.
“Sáp ong là polymer, một loại ‘plastic của thiên nhiên’ có cấu trúc hóa học không khác polyethylene là mấy,” bà Bertocchini nói.
Tuy vậy, bà cũng cảnh báo rằng: “Chúng ta vẫn phải giữ nguyên ý thức môi trường. Không nên vứt rác nhựa bừa bãi chỉ vì biết rằng ta đã có cách để phân huỷ chúng”.