Chim (danh pháp khoa học: Aves) là tập hợp các loài động vật có xương sống, máu
nóng, đi đứng bằng hai chân và đẻ trứng. Trong lớp Chim, có khoảng 10.000 loài
còn tồn tại, giúp chúng trở thành lớp đa dạng nhất trong các loài động vật bốn
chi. Lớp chim cư trú ở các hệ sinh thái khắp toàn cầu, từ vùng Bắc Cực cho tới
châu Nam Cực. Các loài chim có kích thước dao động khác nhau, từ nhỏ cỡ 5 cm
(như Mellisuga helenae - một loài chim ruồi) cho tới lớn cỡ 2,7 m (như đà
điểu). Các bằng chứng hóa thạch cho thấy, chim được tiến hóa từ các loài khủng
long chân thú (Theropoda) trong suốt kỷ Jura, vào khoảng 150-200 triệu năm về
trước, với đại diện đầu tiên được biết đến, xuất hiện từ cuối kỷ Jura là
Archaeopteryx (vào khoảng 155–150 triệu năm trước). Hầu hết các nhà cổ sinh vật
học đều coi chim là nhánh duy nhất của khủng long còn sống sót qua sự kiện
tuyệt chủng Cretaceous–Tertiary vào xấp xỉ 65,5 triệu năm trước.
Các loài
chim hiện đại mang các đặc điểm tiêu biểu như: có lông vũ, có mỏ và không răng, đẻ trứng có vỏ
cứng, chỉ số trao đổi chất cao, tim có bốn ngăn, cùng với một bộ xương nhẹ nhưng
chắc. Tất cả các loài
chim đều có chi trước đã biển đổi thành cánh và hầu hết có thể bay, trừ những
ngoại lệ như các loài thuộc bộ Chim cánh cụt, bộ Đà điểu và một số đa dạng
những loài chim đặc hữu sống trên đảo. Chim cũng có hệ tiêu hóa và hô hấp độc
nhất mà đáp ứng cao cho hoạt động bay. Vài loài chim, đặc biệt là họ Quạ và
vẹt, nằm trong những loài thông minh nhất của giới động vật; một số được quan
sát đang chế tạo và sử dụng công cụ, nhiều loài sống thành bầy lại có thể
truyền đạt những kinh nghiệm hiểu biết cho thế hệ sau.
Nhiều
loài chim hàng năm thường di trú đến những nơi rất xa, cùng rất nhiều loài lại
thực hiện những chuyến bay ngắn hơn và bất thường. Chim là động vật sống bầy
đàn, chúng giao tiếp với nhau thông qua tiếng kêu và tiếng hót, tham gia vào
những hoạt động bầy đàn như hợp tác trong việc sinh sản, săn mồi, di chuyển và
tấn công chống lại kẻ thù. Phần lớn chim là những loài đơn giao xã hội, thường
vào mùa giao phối trong một thời gian nhất định. Trứng chim thường được đẻ
trong tổ và ấp bởi chim bố mẹ. Hầu hết chim non sau khi nở đều có thêm một thời
gian được chim bố mẹ chăm sóc.
Nhiều
loài chim có tầm quan trọng đối với con người, đa phần được sử dụng làm thức ăn
thông qua việc săn bắn hay chăn nuôi. Một vài loài, như phân bộ Sẻ hay bộ Vẹt,
được biết đến với vai trò vật nuôi làm cảnh. Hình tượng chim xuất hiện trong
tất cả các mặt của văn hóa con người, từ tôn giáo, thần thoại đến thi ca và âm
nhạc phổ thông. Khoảng 120-130 loài chim đã bị tuyệt chủng do hành động con
người trong thế kỷ 17, cùng với hàng trăm loài khác sau đó. Hiện nay, có khoảng
1.200 loài đang trong tình trạng đe dọa tuyệt chủng bởi các hoạt động từ loài
người, cho dù vẫn đang có những nỗ lực bảo vệ chúng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét