1.906- RAU TẦU BAY

Phân biệt Rau tầu bay với Cỏ tầu bay:

Rau tàu bay - Gynura crepidioides Benth.

Cỏ tàu bay, bớp bớp, cỏ Lào - Chromolaena odorata

RAU TẦU BAY

Loài rau quý góp công đánh giặc

Giữa núi rừng...lương thực quý thay

Cánh hồng theo theo gió bay bay

Trường kỳ kháng chiến em đây có phần!

BXP

Sưu tập

Rau tàu bay - Gynura crepidioides Benth, Chi Gynura, họ cúc Asteraceae, 55- Bộ Asterales Bộ Cúc (nhánh 12)

Mô tả: Cây thảo mập mọc đứng cao tới 1m. Thân tròn hay khía cạnh, màu xanh. Lá mỏng, hình trứng dài, phần chóp phiến lá có hình thoi, phần dưới có những thuỳ xẻ sâu; mép lá có răng cưa. Cụm hoa dạng đầu, mọc ở nách lá hoặc ở ngọn, gồm nhiều hoa màu hồng nhạt, bao chung gồm hai hàng lá bắc hình sợi. Quả bế hình trụ, có một mào lông trắng ở đỉnh. 

Cây ra hoa quả mùa xuân, hạ.   

Nơi mọc: Rau tàu bay phân bố ở các nước Ðông Dương, Trung Quốc và một số các nước Châu Phi. Ở nước ta, nó mọc rất phổ biến ở các bãi hoang sau nương rẫy, ven đường đi ở đồi, bìa rừng, ven khe suối. Nhờ có lượng quả nhiều, nên dễ phát tán đến nhiều nơi. 

Công dụng: Rau tàu bay được dùng làm rau ăn sống, hoặc luộc, xào, nấu canh hay muối dưa ăn. Khi nấu canh phải để lắng, gạn bỏ hết dầu, mới thêm mắm muối để đỡ mùi hắc. 

Nhân dân thường dùng lá tươi giã nát hoặc nhai nát đắp lên những vết rắn, rết cắn. 

Ở Campuchia, người ta dùng nó để trị các biến chứng sau khi sinh. 

Phân biệt Rau tầu bay với Cỏ tầu bay:

Rau tàu bay - Gynura crepidioides Benth. Họ cúc Asteraceac. Rau này được xếp vào nhóm rau rừng. Rau tàu bay được nổi danh đặc biệt từ trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược nó đã cung cấp nguồn rau xanh sẵn có khắp nơi để ăn sống, muối dưa, luộc, xào, nấu canh... cho quân dân cả nước. Rau tàu bay mọc ở đồng bằng, trên núi, trong rừng, bên đường, bờ mương, ven suối.

Tháng 9/1950, Bác Hồ đi thị sát chiến dịch biên giới. Hôm đi qua chợ mới Bắc Kạn, 6 bác cháu ăn lương khô, có được chút chất tươi chính là món rau tàu bay luộc. Anh em khen được bữa ăn ngon miệng. Bác Hồ nói: “rau tàu bay có khác, ăn vào thấy nhẹ cả người, lại có cả mùi xăng”. Anh em lại được dịp phá lên cười vui vẻ.

Cỏ tàu bay, bơm bớp, bớp bớp, cây cỏ Lào, cây cộng sản - Chromolaena odorata (Đã sưu tập Bài 1.885) Cây có tên tàu bay vì hoa bay khắp nơi trong gió như tàu bay. Gọi cây cộng sản vì cỏ này phát triển mạnh mẽ và nhanh chóng khắp nơi. Tên cỏ Lào thì chưa thấy ai giải thích.